Historie van de Onderlinge Brandwaarborg Vereniging Giethoorn
Meester H. de Jong, hoofdonderwijzer aan de school in Giethoorn Noord moet gezien worden als één van de initiatiefnemers voor het oprichten van een coöperatieve verzekeringsmaatschappij in Giethoorn. In de commissie tot voorbereiding van de in Giethoorn te stichten Onderlinge Brandwaarborgverzekeringsmaatschappij speelde hij een grote rol. Deze commissie liet in 1891 een circulaire huis aan huis bezorgen om de mensen warm te maken voor de coöperatieve verzekeringsmaatschappij.
H. de Jong is ook de eerste voorzitter als “de Onderlinge” in 1892 wordt opgericht. De andere bestuursleden waren de heren: G.J. Otter, K. Th. Jager, W.T. Mol, K. H. Vos, F. Smink, H.W. Kollen, W.H. Petter en A. Dam.
Op 1 september 1892 werd de eerste polis afgegeven aan G.J. Otter. In dezelfde maand september kwam nog van 11 polissen de premie binnen. Aan het eind van september 1893 stonden al 130 deelnemers te boek. Nagerekend kan worden, dat de premie welgeteld f 2,- per duizend gulden verzekerd bedrag heeft bedragen. Hierbij moet rekening worden gehouden met het feit, dat een bedrag van f 0,25 inleggeld per duizend gulden verzekerd bedrag was inbegrepen. (Het inleggeld werd door de vereniging pas in 1986 afgeschaft.)
Na 50 jaar was het verzekerd kapitaal uitgegroeid naar ongeveer vier miljoen en na 100 jaar naar ongeveer 200 miljoen. Het ledenbestand was na 100 jaar ongeveer 750 stuks. Gelet op het aantal woningen in Giethoorn kunnen we vaststellen, dat 80 á 85 % op dat moment bij “de Onderlinge” was verzekerd.
De eerste penningmeester was W.T. Mol. Met grote zorgvuldigheid werd de premie persoonlijk bij de leden door hem opgehaald. Het verhaal gaat, dat hij soms dagen had, dat hij meer kopjes koffie naar binnen moest werken, dan dat er guldens werden opgehaald. In 1914 besloot het toenmalige bestuur om het penningmeesterschap over te dragen aan een Secretaris-boekhouder. Op 21 mei 1914 werd de zoon van meester H. de Jong als zodanig aangesteld. Geert de Jong was administrateur bij de fa. Monsieu in Steenwijk en goed op de hoogte met boekhoudkundige werkzaamheden. Het ophalen van de premie werd gedaan door zijn zuster Nelligje. “Nelle van de Braandkaaste” werd hierdoor een bekend figuur. “Eb ie Nelle al ‘ad, die is ook weer op pad”. Bij een ziekte van Geert bleek, dat ook zijn andere ongetrouwde zuster Mina niet onbekend was met de gang van zaken bij de Onderlinge. Toen Geert namelijk in juni 1944 in het ziekenhuis terecht kwam, was zij het, die op deskundige wijze de administratie bleef verzorgen, onder toeziend oog van de heer Arendzen uit Steenwijk. Op 12 september 1944 overleed Geert de Jong en kwam er een eind aan 30-jarig tijdperk bij de Onderlinge. Voor de verzorging van de administratie krijgen we dan perioden met o.a. Wolter Broer Luitezn., Cees Maat. Vanaf 1970 tot mei 1997 was Wessel Limburg (Hij zat al in het bestuur vanaf 1952) de Secretaris-boekhouder van de Onderlinge. De heer Limburg was al die jaren de vraagbaak van “de Braandkaaste”. Sommige Gietersen waren ook niet verzekerd bij “de Onderlinge”, maar bij Wessel Limburg.
Controle op de boekhouding ging vroeger heel simpel. Er werd een kascommissie benoemd van twee man voor het nazien van de boeken. Verder werd de controle der waardevolle papieren in de kluis van de Steenwijker Handelsbank ook in handen van deze commissie gegeven. Als slot werd voor de jaarvergadering nog een goedkeuringsbriefje gevraagd van accountant Arentzen uit Steenwijk. Gelet op de groei van de Onderlinge komen we later al gauw keurige rapporten tegen van Brouwer, Kloes & Co, Moret & Limpberg en vanaf 1989 Ernst & Young Accountants uit Apeldoorn.
Het herverzekeren van de objecten is nimmer een probleem geweest. Wel werd er geregeld onderhandeld over het contract. Soms had men twijfels over het nut van herverzekeren. Men is echter altijd de veilige weg blijven bewandelen. Per 1 september 1967 werden de jarenlange verbintenissen met de fa. Knegt verbroken en werd toegetreden tot de Coöperatieve Herverzekeringsmaatschappij Overijssel te Zwolle. Door de marktomstandigheden werd de drang naar een groter verzekeringsblok groter. Via de OLM, Avéro zijn we nu al enkele jaren herverzekerd bij QBE Secura, een internationale herverzekeringsmaatschappij.
Brandbestrijding en brandpreventie zijn altijd onderwerpen gebleven, waaraan het bestuur veel aandacht besteedde. De Onderlinge zorgde voor blusapparaten bij de leden, betaalde mee in de kosten van nieuw materiaal voor de brandweer, o.a. in 1946 bij aanschaf van een motorspuit. De Onderlinge heeft al die jaren een goede samenwerking met de brandweer in Giethoorn.
We waren en zijn een kleine verzekeringsmaatschappij met een klein assortiment brand- en storm verzekeringen, waar de coöperatieve gedachte hoog in het vaandel staat.
Noot: De Onderlinge Brandwaarborg Vereniging Giethoorn WA wordt in de volksmond “de Onderlinge” of “de Braandkaaste” genoemd.